Sometimes you succeed, sometimes you learn.
Ik val maar meteen met de deur in huis; ik ben de grenzen van mijn ‘jaar niks essentieels kopen’ avontuur wat aan het opzoeken. En de oplettende lezer haalt daar al uit dat dat een andere manier is om te stellen dat ik dus niet-essentiële zaken heb aangeschaft. Manlief vond het nodig mij, ietwat subtiel te wijzen op dat het lijkt alsof ik alsmaar meer voor anderen begin te kopen. Met als motivatie om hierdoor alsnog te kunnen genieten van de adrenalinerush die kopen als activiteit met zich meebrengt. Ik verdenk hem ervan dat het hem vooral op-/tegenvalt dat er geen geld overblijft sinds mijn zelfgekozen challenge. Dat terzijde, moest ik na mijn initiële ontkenning bekennen dat er wel een kern van waarheid in zijn aantijging zit. En met kern van waarheid bedoel ik; dat hij gelijk heeft. Ik moest (naja ging) naar de Action om een cadeautje voor mijn zieke dochter te kopen. Dat is nu eenmaal een gebruik dat ik van huis uit heb meegekregen en ik vind het nu eenmaal leuk om tradities waar ik blij van word voort te zetten. En cadeautjes stonden nu eenmaal op de ‘mag wel’ lijst. Deze wilde ik echter wel duurzaam aanschaffen en ja, dat is bij de Action niet helemaal gelukt. Maar erger nog, eenmaal bij de Action ging ik totaal voor de bijl. Ik kocht for crying out loud zelfs een “cadeautje” voor de kat. Waar ging het mis? What was I thinking?
Tijd om mezelf even in de spiegel aan te kijken. “Waarom is het toch zo moeilijk om het niks kopen vol te houden?” vraag ik me af. Ik ging zo lekker maar ik zie mezelf de lijst van onmisbare zaken ook wel wat oprekken inderdaad. En ik realiseer me ten volle dat ik in de luxe positie ben dat ik me druk kan maken over het essentiële versus niet-essentiële. Er zijn té veel mensen die zich noodzakelijke zaken niet kunnen veroorloven. Dat is een immens probleem dat ik niet ga oplossen met mijn queeste hoe graag ik zou zien dat dáár wat aan gebeurt, anderzijds is dat ook niet mijn motivatie geweest. Mijn queeste houdt zich nou eenmaal bezig met de vraag, waarom blijven we zoveel zooi kopen?
"Hoe overleef ik de moderne wereld?"
In mijn zoektocht naar antwoorden wend ik me tot Alain de Botton. Botton (1969-) geldt als een van de bekendste hedendaagse filosofen die onder andere het boek “Hoe overleef ik de moderne wereld” schreef. Een van de onderwerpen die daarin mijn interesse wekt is hoe hij de consumptiemaatschappij ontleedt. Winkelen zo stelt hij, lijkt tegenwoordig een alledaagse ogenschijnlijk onbeduidende bezigheid te zijn, maar dit was vroeger alles behalve dat. Vroeger was er namelijk a. niks te koop en b. 98% van het besteedbaar inkopen ging op aan eten. Het is weliswaar bizar lang geleden maar in de 15e eeuw kon men rustig doodgaan zonder enig ander bezit dan de kleding waarin men stierf. Kun je het je voorstellen? Als ik nu ter aarde zou storten zouden mijn bezittingen een heel huis kunnen vullen, wat ze dus ook doen. In de 18e eeuw werden er pas producten voor consumenten gemaakt en kon men het zich veroorloven om bijvoorbeeld een kind één pop te geven. Eén pop? Mijn kinderen kunnen gerust een klein dorpsschooltje vullen met hun arsenaal aan pop-achtigen.
Terug naar de culturele ontwikkeling; door de jaren heen werden we er als mensheid steeds beter in om geld te vergaren. En we onderwezen mensen daar ook in. Maar er is één ding waar we dus niet in onderwezen en dat is ‘winkelen’ ofwel geld uitgeven. Eigenlijk vind ik dat best wel raar. Men is er altijd maar vanuit gegaan dat het uitgeven van geld een koud kunstje is, wat ergens ook zo is natuurlijk. Ik ben er persoonlijk bizar goed in bijvoorbeeld. Maar wellicht iets te goed. Ik had het derhalve ook wél kunnen waarderen als ik in mijn schoolcarrière ergens handvaten had gekregen hoe de gaten in mijn handpalmen te dichten. Botton schrijft ook dat mensen slecht in staat zijn het onderscheid te maken tussen wat ze nodig hebben en wat ze zich wensen. BAM! Thats me, denk ik dan. Vroeger was dat niet zo’n probleem want toen waren er nog geen spullen om te wensen. Heden ten dage is echter ALLES voorhanden om naar te verlangen. En dan is het dus wél van belang dat we de nauwe verbanden doorzien tussen wat we aanschaffen en hoe we ons voelen. Wanneer we iets kopen waar we niks mee kunnen komt dat doordat we onze eigen aard onvoldoende kennen, aldus Botton. Hij zegt dat we onvolmaakte consumenten zijn. “We zijn ongeschoolde amateurs in de kunst van het onszelf naar de zin te maken.” (don’t you just love that?)
Dat in me opnemend probeer ik mezelf wat op te peppen dat het dus niet zo gek is dat ik de grenzen van mijn missie onbewust wat aan het oprekken ben. Ook zal ik de laatste zijn te ontkennen een onvolmaakte consument te zijn. Dat weerhoudt me er echter niet van mijn jaar niks kopen met frisse moed weer voort te zetten. Al is het alleen maar om me op autodidactische wijze de kunst van het consumeren eigen te maken. And i may not succeed, but I sure will learn. En ondertussen luister ik verder in “Hoe overleef ik de moderne wereld” want ja hoe doe je dat in vredesnaam? Middels een luisterboek dus, lang leve de moderne wereld!
Het begin van mijn avontuur - een jaar niks kopen | de 2022 challenge - gemist?
Mijn eerste column in deze serie lees je hier...
Sustainable zussen Pien & Wiet delen hun zoektocht naar een duurzamer leven via hun website en Instagram account. Hun kleinschalige events in Friesland dragen bij aan bewustwording voor de klimaatdoelen, altijd met als doel om te verbinden en te inspireren.
Volg je ons al op Instagram? Mis niks en follow us... link below!